غزل شماره ۳۰۰

دو جهان از کتاب دل ورقی است / زندگی سطری و فنا سبقی است

تا به حال بیش از ۲۰۰ غزل از اسیر شهرستانی را روزانه خوانده‌ام و منتخبی از آن را با ذکر نکاتی در وبلاگ پراکسیس قرار داده‌ام. همچنین در سه قسمت پادکست (شماره یک، شماره دو، شماره سه) سعی کرده‌ام منتخب اشعار اسیر را در بستر فهم امروزی و در قالب داستان‌های کوتاه بازنویسی کنم.

حالا در کنار خوانش اسیر، در جهت یک تمرین نوشتاری برای خودم، پرونده‌ای در وبلاگ پراکسیس باز کردم با عنوان «سعدی و تفکر انتقادی». در این پرونده به اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی سعدی می‌پردازم که رویکرد انتقادی دارند. منظور از شعر انتقادی، لحظاتی در متن سعدی است که نویسنده به توصیف انتقادی از صاحبان قدرت و یا افراد جامعه می‌پردازد.

در رساله نصحیت الملوک سعدی می‌گوید:

نیکمردی به جای خود است نه چندان که بدان چیره گردند و دیده‌هاشان خیره. نه هر که خواهد که نامش به نیکمردی برآید بر حیف ناانصافانش (ستم مزدورانش) صبر باید کرد، و این را خردمندان مروّت نخوانند بلکه سست رأیی.

غزل شماره ۲۳۲

چمن چمن گل آشفتگی به دامن ماست

غزل شماره ۲۲۸

هرزه گردی همچو او در دامن صحرا کم است

هرزه گردی برای اسیر شهرستانی معنایی مثبت دارد اما بیدل دهلوی هرزه گردی را مترادف هوس نوردی می‌داند و صامت بروجردی گوید: هرزه گردی سست عهدی کجرویی